De verborgen impact van de cashew-industrie
07:00
Wij zijn dol op cashews. Niet alleen als snack, maar ook voor het maken van onze eigen vegan 'kaas'saus, plantaardige melk of notenboter. Maar wist je dat er flink wat uitdagingen zijn in de cashew-industrie? Tijd voor een kleine deepdive in de wereld van misschien wel een van de meest geliefde snacks!
Cashewnoten zijn geen noten
Oké, laten we bij het begin beginnen: wat is een cashewnoot eigenlijk? Misschien wist je dit helemaal nog niet, maar cashews zijn botanisch gezien geen noten, maar steenvruchten. Ze groeien aan een boom; de anacardium occidentale. En dat ziet er best grappig uit! Als een soort kleine paddenstoeltjes hangen ze aan de takken. Deze paddenstoeltjes zijn 'cashew-appels', waardoor de cashewnoot dus eigenlijk een steenvrucht is.
 |
| Foto door Nicik220 op Pixabay |
De cashewboom kan wel 15 meter hoog worden en heeft eenzadige vruchten. Deze vruchten lijken op de cashewnoot, maar degene die wij eten zit binnen in een harde houtige schil. Deze schil bevat een bijtende olie (cardol) die wordt gebruikt in verf, lak en coatings. Voor de huid is deze olie minder fijn: het heeft een enorm bijtend effect, wat ernstige huidirritaties kan veroorzaken.
Van boom naar cashewnoot
Bij rijping zwelt de vruchtsteel (het gele/rode 'paddenstoeltje' dat je op de foto ziet) op en krijgt het een zoetzure fruitige smaak. Dit kun je direct eten en wordt lokaal ook verwerkt tot bijvoorbeeld jam en sap! De reden dat we deze vrucht in Nederland niet eten is dat de vrucht na het plukken maar een paar dagen houdbaar is. Wanneer de vrucht rijp is, valt hij van de boom en kan de cashewnoot met een touwtje van de vrucht getrokken worden.
Precisiewerk met de hand: het kraken van de noten
Het verwerken van de noten tot cashewnoten zoals hierboven beschreven gebeurt voornamelijk met de hand. Tijdens het oogstseizoen worden de noten gesorteerd. Vervolgens worden de rauwe cashewnoten verhit in een stoommachine. Door middel van stoomdestillatie wordt de bijtende cardol-olie geconcentreerd en kan de vrucht vervolgens met de hand worden geopend.
Dit gebeurt met een speciale notenkraker die een scherp mes gebruikt om door de schil te snijden. Dit is echt precisiewerk tot op de millimeter... Wanneer je nét verkeerd snijdt, is de cashewnoot beschadigd. Zo komt het zaad, de cashewnoot, vrij. Deze blijft vaak nog aan de schil plakken, dus wordt dit met de hand verwijderd met een mesje.
Zoals je begrijpt is het superbelangrijk dat dit werk onder goede omstandigheden gebeurt, want anders kan een medewerker zich zomaar verwonden. Let er bij het kopen van je noten dus op of er iets duidelijk is over de arbeidsomstandigheden - zo niet, vraag dit dan na bij het merk.
 |
| Foto yyoz by Pixabay |
Kraken, drogen en verhitten
Je kunt deze cashew nog steeds niet direct eten, want de kern is rauw nog giftig en er zit een klein schilletje om de noot. Daarom worden de cashewnoten gedroogd, verhit, bevochtigd en weer gedroogd. Daarna worden de cashews met de hand geschild. Zo krijg je dé cashewnoot die je kent. Een cashewnoot bevat zo'n 45% vet en 20% eiwit en is dus lekker voedzaam.
Sorteren van de noten
Ik hoor je nu denken 'jéétje wat een proces!', maar we zijn er nog niet. Na het verwerken van de cashewnoten worden ze gesorteerd in maar liefst 26 categorieën. Deze categorieën zijn gebaseerd op grootte, vorm en kleur, waarbij hele noten de hoogste prijs krijgen. Bijna de helft van de noten wordt echter in het proces al gebroken (als er een heel klein stukje van de noot is gebroken telt deze al als 'broken nut') omdat het om zulk precisiewerk gaat. Hier worden vaak notenboters of notenrepen van gemaakt.
Na het sorteren worden cashewnoten gewogen en vacuüm verpakt in zakken van 50lbs (zo'n 22.68 kilo). Het hele proces kun je hier bekijken.
Cashewnoten in West-Afrika
Ongeveer 40% van alle cashewnoten groeien in West-Afrika. Goede weersomstandigheden en een jarenlange historie in het verbouwen van de cashews zorgen ervoor dat dit een goede plek is voor cashewteelt. Andere plaatsen waar cashewnoten worden verbouwd zijn Vietnam, India en bijvoorbeeld de Filipijnen.
Van Afrika tot Azië: extra transport en uitstoot
Sinds een paar jaar is er een niet-duurzame verandering gaande: de verborgen impact van jouw cashewnoten. De rauwe cashewnoten worden niet meer in het land van herkomst verwerkt, maar geëxporteerd naar Azië voor verwerking. Dit heeft als gevolg dat honderden lokale banen in het land van herkomst (onder andere in Benin en Burkina Faso) op spel staan.
Naast een impact op de werkgelegenheid heeft deze ontwikkeling natuurlijk ook een impact op het transport. Cashewnoten worden niet direct in het land van herkomst verwerkt en vervolgens geëxporteerd, maar er komt een (onlogische) extra vervoersbeweging bij: de noten moeten éérst naar Azië getransporteerd worden en dán naar het exportland.
Bovendien komen er vaak nog meer transportbewegingen bij, omdat het kraken, verhitten, schillen, verpakken en herverpakken op verschillende locaties gebeurt.
Ga voor duurzaam: cashews direct van de bron
Dit moet anders, dacht men bij het duurzame bedrijf gebana. Maar dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Want als consument wéten we helemaal niet wat er achter een zakje cashewnoten schuilt. Toch besloot gebana om de regels te veranderen en cashewnoten te verwerken én exporteren in het land van herkomst.
Cashewnoten van gebana's boerenfamilies
Sinds 2001 werkt gebana al samen met kleinschalige boerenfamilies in Benin en Burkina Faso (bij Ghana, Togo en Ivoorkust). Toen in 2017 de cashewprijzen enorm stegen, zouden veel van de boerderijen failliet gaan. Dit kon gebana voorkomen door 'gebana Afrique' (later gebana Burkina Faso) op te richten. Momenteel werken er ruim 800 medewerkers direct voor gebana om de cashewnoten onder veilige en eerlijke omstandigheden te verwerken. Ook werkt gebana samen met meer dan 3.000 kleine familiebedrijven voor het oogsten van de cashewnoten.
Wat jij kunt doen voor betere cashewnoten
En ook jij kunt hierin een rol spelen. Laat de over-geëxporteerde cashewnoten in kleine zakjes links liggen en kies in plaats daarvan voor biologische cashewnoten van gebana. Deze zijn volledig direct gekraakt, geschild, gesorteerd, verpakt en geëxporteerd in Bobo-Dioulasso in Burkina Faso. Je kunt een zak van 1 kilo cashewnoten óf de internationale handelsgrootte van 22.68 kilo bestellen. De noten zitten in een plasticzak. Dat lijkt misschien minder duurzaam dan een papieren zak, maar hier zit weer een stukje verborgen impact. Anders zouden de noten namelijk in plastic naar Europa gebracht worden en vervolgens in papier herverpakt worden. Nu krijg je de noten binnen in de oorspronkelijke verpakking. Tipje voor zero waste stores: koop de grootste zak!
Curry cashews, chili cashews, cashewboter, za'atar cashews en meer
Eet jij je cashews het liefst als snack? Dan kun je bij gebana ook terecht voor superlekkere cashewnoten met een smaakje. Denk aan cashews met zaatar kruiden, rozemarijn, kerrie, chili, honing of een vleugje zout. Yum! Net zo verantwoord, biologisch gecertificeerd en ook direct van de plantages in Burkina Faso en Benin. Ook kun je bij gebana voor een voordeligere prijs cashewnotenboter, gebroken stukjes cashew of cashewmeel kopen. Zo krijgt ook dit 'afgeschreven' deel een volwaardig leven.
Was jij al op de hoogte van deze hele verborgen wereld achter de cashewnoot? Wij hebben in ieder geval heel veel geleerd!
Liefs,
Nicky & Jessie
Wij schreven dit artikel in samenwerking met gebana. Wij geven altijd onze eigen mening en werken alleen samen met merken waar we helemaal achter staan.
Hi! Wij zijn Nicky en Jessie en wij leven sinds 2014 zero waste, zonder afval dus. Wat begon als project voor een maand, is inmiddels uitgegroeid tot een jarenlang project en lifestyle! Op ons blog laten we zien hoe we dat doen (naast onze full-time banen) en geven we tips voor een duurzamer leven. Zónder in te leveren op comfort, stijl of leuke dingen. Doei wegwerp-koffiebekers, plastic boterhamzakjes en voorverpakte koekjes. Hi vintage winkels en betere wereld! 
0 reacties