Doe mee met de landelijke peuken-cleanup!

11:24



Op 10 juli gaan honderden mensen in ruim 60 plaatsen peuken rapen. Het doel? 250.000 sigarettenpeuken oprapen, deze vastleggen met de app Litterati en zo aandacht vragen voor het probleem. Tijdens Plastic PeukMeuk 2020 gingen in 18 gemeenten mensen de straat op en raapten in drie uur 142.000 peuken. Doe je ook mee?

12-07-2021: DEZE ACTIE IS VOORBIJ. SCROLL NAAR DE ONDERKANT VAN HET BERICHT VOOR EEN UPDATE EN DE RESULTATEN

Sinds 2019 wordt door het Plastic Peuken Collectief (een groep zwerfafvalrapers) aandacht gevraagd voor dit onderbelichte probleem. Want sinds 1986 zijn sigarettenpeuken in aantal het meest gevonden item bij strand- en watergwecleanups. Bijna alle filters zijn gemaakt van cellulose acetaat, oftewel plastic. Daarmee dragen zwerfpeuken sterk bij aan de plasticvervuiling. Dat is niet algemeen bekend, zelfs niet bij rokers. 

Om meer bekendheid te vragen (én een verbod op de plastic filter te promoten) kun je op 10 juli meedoen met de grootschalige peuken cleanup! Op deze kaart vind je een plek bij jou in de buurt. Het hoofdevent vindt plaats in Amsterdam. 

Peuken worden onderbelicht

Peuken leiden tot hogere opruimkosten voor gemeenten en horen natuurlijk niet thuis in ons milieu! Daarnaast vormen brandende peuken een steeds groter risico voor het ontstaan van branden in bossen, huizen en bij spoorwegen. Kortom... hier moeten we wat mee doen. “In de discussie rondom plasticvervuiling komen sigarettenpeuken nog steeds nauwelijks aan bod, terwijl dit al tientallen jaren één van de meest voorkomende vormen van vervuiling is’’, zegt Karl Beerenfenger van het collectief.

Een verbod op de plastic peuk

"Communicatiecampagnes lossen het probleem niet op. We moeten het product zelf aanpakken. We willen af van de plastic sigarettenfilter die enkel dient als marketinginstrument om méér sigaretten te verkopen. Dat is niet goed voor het milieu en ook niet goed voor de gezondheid. We vragen dan ook aan de regering om sigarettenfilters met schadelijke plastics en schadelijke chemische stoffen te verbieden, al dan niet in Europees verband”, zegt Karl. 

Regelgeving rondom plastic peuken

Artikel 8 van de Europese Single Use Plastics Directive (SUPD) voorziet dat tabaksproducenten de opruimkosten voor peuken met plastic filters moeten betalen. Rob Buurman, directeur Recycling Netwerk Benelux, zegt: “We vragen aan de Nederlandse overheid om het aantal peuken scherp te monitoren, en een realistische kost per peuk vast te stellen, zodat de producenten gemotiveerd worden om de peuken in het zwerfafval te verminderen. 

Foto: Tomas Grootveld


70% minder peuken

Als stok achter de deur stellen we voor dat een wettelijke doelstelling van -70% peuken in het milieu tegen eind 2023 wordt opgenomen.” Sinds 2019 bestaat het Plastic Peuken Collectief uit: The Ocean Movement (voorheen: By the Ocean we Unite), Seavents, Sea Going Green, Save Your Butt, Recycling Netwerk Benelux, Ecomondo, Peukenmeisje, The Bamboo Brush Society, Smyle, Plastic Soup Surfer en Straw by Straw. De organisaties worden ondersteund door honderden vrijwillige peukenrapers door het hele land. 

Het probleem met sigarettenpeuken

Dit is waarom we iets aan het peukenprobleem moeten doen: 
  • In 2019 zijn peuken nipt ingehaald door voedselverpakkingen in het zwerfaval (1). 
  • Volgens de WHO worden wereldwijd tot 2/3 van de sigarettenpeuken op straat gegooid (2). 
  • In 2019 werden in Nederland 9,8 miljard sigaretten verkocht. (3) Losse filters en illegale verkoop zijn hierbij niet meegerekend, evenals in het buitenland gekochte maar in Nederland gerookte sigaretten. 
  • Bijna alle filters zijn gemaakt van cellulose acetaat (4). Dat is plastic en breekt niet volledig af wanneer het op straat of in de natuur belandt (5). Daarmee dragen zwerfpeuken direct bij aan het groeiende plastic probleem in onze oceanen. 
  • De filters zijn schadelijk gebleken voor zowel aquatische organismen als planten op het droge (6, 7). Op het land vormen weggegooide sigarettenpeuken een steeds groter risico voor het ontstaan van branden in bos, huis en bij spoorwegen (8, 9, 10). 
  • Peukenvervuiling is ook een esthetisch probleem. (11) Locaties met peukenvervuiling zijn onaantrekkelijk en geen visitekaartje voor gemeenten. 
  • Sigarettenpeuken zijn soms ontzettend moeilijk op te ruimen (bv. tussen tegels en in struiken) en belanden soms in het water voordat ze opgeruimd worden, waardoor een aanzienlijk deel in het milieu blijft rondslingeren. Ook trekt een vervuilde omgeving nog meer zwerfafval aan. (12)

No filter please! 

De sigarettenfilter is gewoon een marketingtool, ontworpen om te voorkomen dat de roker stukjes tabak in de mond krijgt en de handen, lippen en tanden niet vergelen. Zo werd roken ook meer geaccepteerd door vrouwen. Daarbij rookt een filter lekkerder door de toevoegingen. De filter heeft geen bewezen gezondheidsvoordelen. (13) De eerste filter werd in 1914 gemaakt van kurk. In die tijd was er nog geen sprake van de gezondheidsproblemen die roken veroorzaakt, dus de primaire functie van de filter was het verbeteren van de rookervaring. Een filter gaat het probleem dus niet oplossen - zeker niet als 'ie van plastic is! 
Persbericht van de organisatie
Ruim een half miljoen peuken geraapt in drie uur: tijd om sigarettenfilters aan te pakken Vandaag raapten door het hele land honderden mensen peuken van de straten. Op 81 plaatsen werd actie gevoerd onder de naam Plastic PeukMeuk. In drie uur tijd zijn er 560.000 peuken opgeruimd en geregistreerd in een app om aandacht te vragen voor de vervuiling van plastic sigarettenfilters. De campagne werd gecoördineerd door het Plastic Peuken Collectief, een landelijk samenwerkingsverband van milieuorganisaties, bedrijven en burgers, dat een verbod wil op de plastic filters. Sigarettenpeuken zijn plastic. 

Met de actie Plastic PeukMeuk vragen burgers, milieuorganisaties en bedrijven om een verbod op plastic filters. Ook willen zij dat de tabaksindustrie verantwoordelijk wordt gemaakt voor het voorkomen en het opruimen van dit plastic afval. Want de filters van de peuken breken niet af. Bijna alle filters zijn gemaakt van celluloseacetaat, een soort plastic. Maar buiten de tabaksbedrijven weet bijna niemand dat. Daarmee dragen zwerfpeuken sterk bij aan de wereldwijde plasticvervuiling. Ze leiden ook tot hogere opruimkosten voor gemeenten en ontsieren de leefomgeving. “In de landelijke discussie rondom plasticvervuiling komen sigarettenpeuken nauwelijks aan bod, terwijl er elke dag een volle vuilniswagen aan plastic peuken op straat belandt in Nederland’’, zegt campagneleider Karl Beerenfenger. 

 “Opruimacties alleen lossen het probleem niet op. We moeten het product zelf aanpakken. We willen af van de plastic sigarettenfilter. Deze filters zijn niet goed voor het milieu.’’ Filters zijn giftig gebleken voor vissen en ook de groei van bepaalde grassen wordt belemmerd wanneer er peuken tussen liggen. ‘’We vragen dan ook aan de regering om sigarettenfilters met plastic te verbieden, en zich hier ook in Europees verband voor in te zetten. De eerste stap is een onderzoek naar de mogelijkheden om een verbod in te stellen. We nodigen burgers en organisaties uit deze oproep op de site van het Plastic Peuken Collectief te ondersteunen”, zegt Beerenfenger. 

 Artikel 8 van de Europese Single Use Plastics Directive (SUPD) voorziet dat tabaksproducenten de opruimkosten voor peuken met plastic filters moeten betalen. Rob Buurman, directeur van Recycling Netwerk Benelux, zegt: “We roepen de Nederlandse overheid op om het aantal zwerfpeuken scherp te monitoren, en realistische opruimkosten per peuk vast te stellen, zodat de producenten gemotiveerd worden om te voorkomen dat peuken in het milieu terechtkomen. Als stok achter de deur stellen we voor dat een wettelijke doelstelling van -70% peuken in het milieu tegen eind 2023 wordt opgenomen.”

Constance Steenkamp van Amsterdam Plastic Smart City benadrukt de omvang van het probleem: ''Bij de gemeente Amsterdam is het op dit moment lastig om aparte aandacht voor het opruimen van peuken te hebben vanwege de hoge kosten die het met zich meebrengt.'' Ook op het Noordzeestrand is vervuiling van sigarettenfilters een probleem. Ewout van Galen van Stichting De Noordzee: “Het strand is geen asbak, maar op toeristische stranden zijn sigarettenfilters al jaren het meest gevonden soort afval. Dieren kunnen de filters aanzien voor voedsel en één sigarettenfilter kan wel 8 liter water vervuilen. 

Daarom staat onze jaarlijkse Boskalis Beach Cleanup Tour waarbij we van 1 tot en met 15 augustus met duizenden vrijwilligers de héle Noordzeekust opruimen deze zomer ook in het teken van sigarettenfiltervervuiling en de aanpak ervan.” Deelnemers werd gevraagd de geraapte peuken vast te leggen via de app Litterati. In een speciale Plastic PeukMeuk-challenge werden van 10 juni tot 9 juli ook nog eens 250.000 peuken geregistreerd, waarmee het totaal ruim 800.000 komt. GoClean stelt net als in 2020 een rapport op, dat verwacht wordt eind juli. In 2019 en 2020 gingen mensen ook de straten op en raapten respectievelijk 51.000 en 142.000 peuken.


Share This Story

Tags:

You Might Also Like

0 reacties